Staat je kat ook weleens met z’n neus in je kamerplant te snuffelen en denk jij meteen: kan dit eigenlijk kwaad? Ik snap je helemaal. Bij mij thuis met Luna en Simba is het elke week wel een momentje: een nieuw blaadje, een nieuwsgierige hap en ik die meteen ga googelen. In dit artikel krijg je een heldere lijst van planten die katten niet mogen eten, met extra aandacht voor de echte risicogroepen zoals lelies en bloembollen. Ook vertel ik welke signalen je serieus moet nemen, wat je meteen kunt doen bij twijfel en welke katvriendelijke alternatieven wél fijn zijn in huis.
Waarom katten aan planten knabbelen
Nieuwsgierigheid, verveling en “iets met haarballen”
Katten zijn geen planteneters, maar ze zijn wél nieuwsgierig. Jonge katten en binnenkatten gaan sneller experimenteren, zeker als ze zich vervelen. Daarnaast speelt het verhaal rond haarballen mee: sommige katten zoeken iets groens om op te kauwen. Dat betekent niet dat je plant “veilig” is omdat je kat er maar af en toe aan zit. Bij bepaalde soorten kan een klein hapje al te veel zijn.
Niet alleen eten is een risico
Wat veel mensen onderschatten: een kat kan ook gifstoffen binnenkrijgen door contact. Denk aan stuifmeel dat op de vacht komt en daarna wordt opgelikt. Dit is vooral berucht bij lelies. Mijn eerlijke mening: als je katten hebt, is “ik zet ‘m hoog” vaak schijnveiligheid. Katten zijn creatief klimmers en stuifmeel verspreidt zich toch.
Planten die katten absoluut niet mogen eten (hoog risico)
Lelies en verwanten: hier ben ik keihard in
Als ik één groep planten mocht verbieden in een kattenhuishouden, dan zijn het lelies. Lelies (Lilium) kunnen bij katten leiden tot acuut nierfalen. Zelfs een beetje stuifmeel of een lik van de vacht na contact kan al misgaan. Ook lelies in boeketten zijn dus een probleem.
- Lelie (Lilium spp.)
- Lelietje van dalen (Convallaria majalis) (extra link met hartproblemen)
Mijn advies is simpel: haal ze niet in huis, ook niet “voor één dag”. Dat risico vind ik het nooit waard.
Taxus, oleander en wonderboom: klein beetje kan grote gevolgen hebben
Dit zijn planten waarbij ik echt geen discussie voer: weg ermee als je kat erbij kan. Ze staan bekend om zware effecten op hart, zenuwstelsel of zelfs levensbedreigende intoxicaties.
- Taxus (Taxus spp.)
- Oleander (Nerium oleander)
- Wonderboom (Ricinus communis) (zaden zijn berucht)
- Sagopalm (Cycas revoluta) (sterk giftig, ook voor lever)
Veelvoorkomende giftige kamerplanten (die je vaak al in huis hebt)
Oxalaten: pijn in de bek en slikproblemen
Een grote groep kamerplanten bevat stoffen zoals calciumoxalaatkristallen. Het effect is vaak direct: pijnlijke bek, veel kwijlen, wrijven met de poot langs de mond, soms zwelling en moeite met slikken. Dit is niet “een beetje vervelend”, dit kan echt pijnlijk zijn.
- Dieffenbachia
- Monstera (gatenplant)
- Philodendron
- Drakenklimop / Pothos (Epipremnum aureum)
- Lepelplant / vredeslelie (Spathiphyllum)
- ZZ plant (Zamioculcas)
Andere bekende boosdoeners in de woonkamer
Naast oxalaten zijn er planten met irriterend sap of andere gifstoffen. Deze geven vaak braken, diarree of sloomheid, en soms ernstigere problemen. En ja, sommige soorten zijn vooral rond feestdagen ineens overal: daar gaat het vaak mis.
- Kerstster / poinsettia (Euphorbia) (irriterend melksap)
- Ficus (melksap kan huid en slijmvliezen irriteren)
- Sansevieria (vrouwentong) (maag darmklachten)
- Cyclaam (Cyclamen) (knol extra giftig)
- Kalanchoë (kan ook hartritme beïnvloeden)
- Yucca (kan fors reageren, vooral bij jonge katten)
Giftige bloemen en bloembollen (vooral de bol is verraderlijk)
Voorjaarsbloeiers: mooi in vaas of tuin, niet voor katten
Bloembollen zijn een klassieker in vergiftigingsverhalen: ze liggen laag, ruiken interessant, en sommige katten gaan er letterlijk mee spelen. Vaak is juist de bol het meest geconcentreerd giftig. Dus ook als je kat “alleen maar graaft”, kan hij alsnog iets binnenkrijgen.
- Narcis
- Tulp
- Hyacint
- Herfstkrokus (Colchicum) (staat bekend als zeer giftig)
Giftige tuinplanten en struiken (ook als je kat buiten komt)
Veelvoorkomende tuinplanten die ik zou vermijden
Buitenkatten hebben vaak meer afleiding, maar dat is geen garantie. In tuinen zijn vooral zaden, bessen en jonge scheuten een risico. En je hebt niet altijd controle over wat er bij buren staat. Toch: je eigen tuin kun je wél katvriendelijker maken.
- Azalea / Rhododendron
- Buxus
- Hortensia (Hydrangea)
- Blauwe regen (Wisteria) (zaden en peulen)
- Goudenregen (Laburnum) (zaden en peulen)
Moestuin en vruchten: let op pitten en nachtschade
In de (moes)tuin kom je snel bij de nachtschadefamilie en Prunus soorten uit. Pitten en bladeren kunnen problematisch zijn. Heb je een moestuin: scherm ‘m af. Over tomaat heb ik ook een aparte uitleg, omdat daar veel verwarring over is: mogen katten tomaat?
Daarnaast is avocado berucht als “gezond voor mensen, twijfelachtig voor dieren”. Meer context vind je hier: mogen katten avocado?
Symptomen: zo herken je dat een plant verkeerd valt
Milde tot duidelijke signalen
Plantenvergiftiging kan eruitzien als “een beetje misselijk”, maar ook snel escaleren. Let vooral op veranderingen die je kat normaal niet heeft.
- Kwijlen, smakken, wrijven langs de bek
- Braken of diarree
- Moeite met slikken, zwelling rond mond of tong
- Sloomheid, verstoppen, niet willen eten
Alarmsignalen: niet afwachten
Bij deze signalen wil je geen “even aankijken”. Zeker niet als je lelies, taxus, oleander, wonderboom of een onbekende plant in de buurt hebt.
- Benauwdheid of opvallend hijgen
- Wankel lopen, trillen of toevallen
- In elkaar zakken of extreem sloom
- Heel veel of juist nauwelijks plassen (kan op nierproblemen wijzen)
Kat heeft (mogelijk) een giftige plant gegeten: wat nu?
Doe dit meteen
Mijn praktische stappenplan, kort en duidelijk. Snel handelen maakt echt verschil.
- Haal plantenresten uit de bek als dat veilig kan en spoel de bek niet geforceerd.
- Bel direct je dierenarts en vertel welke plant het is of stuur een foto.
- Neem indien mogelijk een stukje van de plant mee naar de praktijk.
- Houd je kat rustig en warm, en wacht niet tot symptomen erger worden.
Doe dit liever niet
Zelf braken opwekken met huismiddeltjes is een slecht idee. Je kunt de slokdarm extra irriteren of verslikking veroorzaken. Ook melk geven “om te neutraliseren” is meestal geen oplossing en kan maag darmen juist extra prikkelen.
Welke planten zijn wél katvriendelijk?
Veilige keuzes die ik zelf ook gezellig vind
Gelukkig hoef je niet te kiezen tussen een groen huis en een veilige kat. Dit zijn soorten die vaak als niet giftig worden gezien en ook nog eens mooi staan.
- Calathea (prachtige bladtekeningen)
- Graslelie (katten vinden ‘m interessant, maar doorgaans veilig)
- Bromelia
- Orchidee
- Beaucarnea (olifantspoot)
Kattengras als afleiding: handig, maar niet “magisch”
Kattengras kan helpen om de drang om op je kamerplanten te kauwen te verleggen. Zie het als een afleidingsstrategie, niet als een vrijbrief om giftige planten te houden. En let op: na het eten van gras kan een kat soms kokhalzen of braken. Als je kat daarna blijft hoesten of slikken, bel je dierenarts. Meer achtergrond vind je hier: mogen katten gras eten?
Mijn snelle checklist om je huis plantveilig te maken
Als ik bij vrienden met katten binnenkom, kijk ik altijd even met “kattenogen” naar vensterbanken en lage tafels. Dit zijn de quick wins die het meeste opleveren.
- Haal lelies en andere hoog risicoplanten volledig uit huis.
- Check namen: zet de Latijnse naam erbij in je plantenapp of op een label.
- Zet verse boeketten standaard in een ruimte waar je kat niet komt.
- Voorzie in alternatieven: kattengras, speelgoed, klimplekken.
- Twijfel je over een plant? Kies liever een veilige soort dan “misschien oké”.
Planten die katten niet mogen eten zijn helaas vaak precies de planten die we populair vinden in huis en tuin: lelies, bloembollen, drakenklimop, monstera, dieffenbachia, azalea en nog veel meer. Mijn belangrijkste take: bij echte risicoplanten zoals lelies, taxus en oleander is “voorzichtig zijn” niet genoeg, die wil je gewoon niet in de buurt van je kat. Kies liever voor katvriendelijke alternatieven zoals Calathea of een graslelie, en houd een duidelijk actieplan klaar voor als je kat toch ergens aan geknaagd heeft. Bij twijfel: bel je dierenarts. Liever één keer te vaak dan te laat.
Veelgestelde vragen
Welke planten die katten niet mogen eten zijn het gevaarlijkst?
De gevaarlijkste categorie is voor mij duidelijk: lelies. Zelfs stuifmeel kan bij katten tot ernstige nierproblemen leiden. Ook taxus, oleander, wonderboom en sagopalm zijn berucht omdat kleine hoeveelheden al zware klachten kunnen geven. Bij deze planten zou ik geen risico nemen.
Zijn Monstera en Dracaena planten die katten niet mogen eten?
Monstera is een bekende plant die katten niet mogen eten, omdat hij stoffen bevat die de bek en keel irriteren. Dracaena wordt ook vaak als giftig voor katten genoemd en kan maag darmklachten veroorzaken. Mijn advies: als je kat graag knabbelt, kies liever een duidelijk katvriendelijke plant zoals Calathea.
Wat zijn symptomen als mijn kat een giftige plant heeft gegeten?
Veelvoorkomende signalen zijn kwijlen, braken, diarree, niet eten en pijn of zwelling rond de bek. Bij ernstigere vergiftiging kun je sloomheid, wankel lopen, benauwdheid of flauwvallen zien. Plasgedrag dat ineens verandert kan wijzen op nierproblemen, bijvoorbeeld na contact met lelies.
Wat moet ik doen bij vermoeden van plantenvergiftiging?
Bel direct je dierenarts en geef door om welke plant het gaat of stuur een foto. Verwijder eventuele plantresten uit de bek als dat veilig kan. Wacht niet tot symptomen erger worden en probeer je kat niet zelf te laten braken met huismiddeltjes. Snel handelen maakt vaak het verschil.
Welke kamerplanten zijn een veilig alternatief voor planten die katten niet mogen eten?
Populaire katvriendelijke opties zijn Calathea, graslelie, bromelia, orchidee en olifantspoot. Let wel: “veilig” betekent niet dat onbeperkt knabbelen handig is voor de maag. Gebruik eventueel kattengras als afleiding en houd giftige planten volledig buiten bereik.
